«Το κυρίαρχο στοιχείο του σκανδιναβικού μοντέλου είναι ο σεβασμός του κράτους προς τον πολίτη. Ανάλογη είναι και η εμπιστοσύνη που δείχνουν οι πολίτες, ότι το κράτος θα διαχειριστεί με τον καλύτερο τρόπο τα χρήματα με τα οποία τους φορολογεί», λένε τρεις Έλληνες ομογενείς που ζουν στη Σουηδία.

«Οι βασικοί πυλώνες του κράτους είναι η Παιδεία και η Υγεία», λέει ο κ. Νίκος Παπαδόπουλος, βουλευτής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος τα τελευταία 12 χρόνια, 16 χρόνια δημοτικός σύμβουλος στη Στοκχόλμη και μετανάστης στη Σουηδία εδώ και 42 χρόνια. «Από τη στιγμή που το παιδί θα πάει στο νηπιαγωγείο μέχρι τη στιγμή που θα αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο ο γονιός δεν χρειάζεται να πληρώσει ούτε ένα ευρώ», αναφέρει ο κ. Παπαδόπουλος.

«H εκπαίδευση αποτελεί το δυνατό χαρτί αυτού του μοντέλου», συμπληρώνει ο κ. Σωτήρης Δελής, δημοτικός σύμβουλος στην πόλη Γιόγεπινγκ και οικονομικός αναλυτής σε τράπεζα της Σουηδίας. «H κόρη μου, για παράδειγμα, αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές της στις ΗΠΑ και τα έξοδά της είναι πληρωμένα. Επιπλέον από το Γυμνάσιο προσφέρονται 190 κατευθύνσεις στους μαθητές και λαμβάνονται ειδικά μέτρα για τις οικογένειες που έχουν παιδιά με ειδικές ανάγκες, τα οποία προβλέπουν τη μεταφορά των παιδιών (από και προς το σπίτι) με ειδικά οχήματα σε ειδικά κέντρα».

Στα ίδια υψηλά στάνταρντ κινείται και η περίθαλψη των πολιτών. «Με αντίτιμο 8-9 ευρώ νοσηλεύεσαι σε εξαιρετικά ιδρύματα, άσχετα από το ποσό που κοστίζει η νοσηλεία του ασθενούς, ενώ ιδιαίτερα χαμηλή συμμετοχή απαιτείται και για τα φάρμακα, Φυσικά εδώ η έννοια “φακελάκι” δεν υπάρχει ούτε κατά διάνοια», λέει ο Μιχάλης Ασλανίδης, που ζει στο Γκέτεμποργκ.

Κινητήριος δύναμη για τις υψηλού επιπέδου κοινωνικές παροχές σε Υγεία, Παιδεία, στους ανέργους, στις ανύπαντρες μητέρες και στους συνταξιούχους είναι η υψηλή φορολογία. «Πολλοί ζηλεύουν το σκανδιναβικό μοντέλο, όμως ποια κυβέρνηση θα είχε το θάρρος να επιβάλλει φορολόγηση με συντελεστή 58%;», αναρωτιέται ο κ. Δελής. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ, με τους έμμεσους και τους άμεσους φόρους, αν ένας Σουηδός κερδίζει 100 κορόνες, μόνο οι 25 μένουν στον ίδιο.

«Χρήματα δεν μπορείς να κάνεις στη Σουηδία. Είναι όμως σίγουρο ότι θα ζήσεις μια αξιοπρεπέστατη ζωή, αφού το κράτος αξιοποιεί τα χρήματά μας», επισημαίνει ο κ. Ασλανίδης.

Τη μερίδα του λέοντος στη φορολόγηση των πολιτών την κατέχει ο δήμος. «Στο μοντέλο αυτό, ο δήμος είναι το κέντρο της διακυβέρνησης. Το κράτος αναλογικά παίρνει τα λιγότερα. Όμως ο δήμος δεν χρειάζεται να πάρει την άδεια 100 ανθρώπων για να φτιάξει ένα δρόμο. Θα το κάνει αμέσως. Κανένας δεν ξέρει καλύτερα τις ανάγκες του πολίτη από τον δήμο όπου ζει», εξηγεί ο κ. Παπαδόπουλος. Από την κρατική φορολόγηση εξαιρούνται όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ.

ΡΟΥΛΑ ΤΣΟΥΛΕΑ, ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΡΑΔΕΛΗΣ

ΤΑ ΝΕΑ , 14/05/2005