Τη δημοσίευση ενός οδηγού για την εφαρμογή του «ελέγχου της συνήθους διαμονής» σχετικά με την κοινωνική ασφάλιση ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για τους πολίτες της που έχουν μεταναστεύσει σε άλλο κράτος μέλος.
Στόχος είναι η παροχή βοήθειας προς κράτη-μέλη προκειμένου να εφαρμόσουν τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με τον συντονισμό της κοινωνικής ασφάλισης για τους πολίτες της ΕΕ που έχουν μεταναστεύσει σε άλλο κράτος μέλος. Ο νέος οδηγός παρέχει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τον «έλεγχο συνήθους κατοικίας» της ΕΕ και θα διευκολύνει την εφαρμογή του στην πράξη από τις αρχές των κρατών μελών.
Σχολιάζοντας την πρωτοβουλία, ο επίτροπος αρμόδιος για την Απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την κοινωνική ένταξη Λάσλο Άντορ δήλωσε: «Υπάρχουν σαφείς εγγυήσεις στο δίκαιο της ΕΕ προκειμένου να αποτρέπεται η κατάχρηση από διάφορους πολίτες των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας άλλων χωρών της ΕΕ. Ο παρών οδηγός θα καταστήσει ευκολότερη για τις αρχές των κρατών μελών την πρακτική εφαρμογή των διασφαλίσεων της “συνήθους κατοικίας”. Το εγχειρίδιο αποτελεί μέρος των ενεργειών της Επιτροπής που βρίσκονται σε εξέλιξη για την διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων ανά την ΕΕ».
Ο οδηγός, που εκπονήθηκε σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, αποσαφηνίζει τις διαφορετικές έννοιες της «συνήθους κατοικίας» και της «προσωρινής διαμονής» ή «διαμονής». Οι ορισμοί αυτοί, που προβλέπονται στη νομοθεσία της ΕΕ, είναι αναγκαίοι για τον καθορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για τη χορήγηση παροχών κοινωνικής ασφάλισης σε πολίτες της ΕΕ που μετακινούνται μεταξύ των κρατών μελών. Σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, μπορεί να υπάρχει μόνο ένας τόπος συνήθους κατοικίας και, ως εκ τούτου, μόνο ένα κράτος μέλος που είναι υπεύθυνο για την καταβολή παροχών κοινωνικής ασφάλισης με βάση την κατοικία.
Μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι πληρούν τις προϋποθέσεις όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση στη χώρα όπου εργάζονται, ενώ τα μη ενεργά άτομα (π.χ. συνταξιούχοι, σπουδαστές), στο κράτος μέλος όπου είναι «η συνήθης κατοικία τους». Ο καθορισμός του κράτους μέλους «συνήθους κατοικίας» ενός ατόμου είναι επίσης σημαντικός για τους εργαζομένους που εργάζονται σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη.
Ο οδηγός υπενθυμίζει τα ειδικά κριτήρια τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη για τον καθορισμό του τόπου «συνήθους κατοικίας» ενός ατόμου, όπως:
* η οικογενειακή κατάσταση και οι οικογενειακοί δεσμοί,
* η διάρκεια και η συνεχής παρουσία στο οικείο κράτος μέλος,
* η κατάσταση απασχόλησης (ιδίως ο τόπος όπου ασκείται συνήθως η δραστηριότητα, η σταθερότητα της δραστηριότητας και η διάρκεια της σύμβασης εργασίας),
* η άσκηση μη αμειβόμενη δραστηριότητας,
* στην περίπτωση σπουδαστών, η πηγή των εισοδημάτων τους,
* πόσο μόνιμες είναι οι συνθήκες στέγασης ενός ατόμου,
* το κράτος μέλος όπου το πρόσωπο καταβάλλει φόρους,
* οι λόγοι μετακίνησης, και
* οι προθέσεις του ατόμου που βασίζονται σε όλες τις περιστάσεις και υποστηρίζονται από πραγματικά αποδεικτικά στοιχεία.
Κι άλλα στοιχεία είναι δυνατόν επίσης να λαμβάνονται υπόψη, ανάλογα με την περίπτωση.
Ο οδηγός παρέχει επίσης συγκεκριμένα παραδείγματα και καθοδήγηση για τις περιπτώσεις στις οποίες ο καθορισμός του τόπου κατοικίας μπορεί να είναι δύσκολος, όπως οι μεθοριακοί εργαζόμενοι, οι εποχικοί εργαζόμενοι, οι αποσπασμένοι εργαζόμενοι, οι σπουδαστές, οι συνταξιούχοι, και τα μεγάλης κινητικότητας μη ενεργά άτομα.
Για παράδειγμα, εάν ένας πολίτης του Ηνωμένου Βασιλείου συνταξιοδοτηθεί και ζει στην Πορτογαλία και περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στην Πορτογαλία, ο τόπος της «συνήθους κατοικίας» του είναι πλέον η Πορτογαλία ακόμη και εάν εξακολουθεί να κατέχει ένα σπίτι στη Βρετανία και να διατηρεί πολιτισμικούς και οικονομικούς δεσμούς με τη Βρετανία.
enet.gr 13-1-2014