Πρόλογος ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ: Πριν κάνετε την οποιαδήποτε επιλογή τρόπου φροντίδας του παράλυτου μέρους του σώματός σας πρέπει να ρωτήσετε κάποιον ειδικό ιατρό Αποκατάστασης ή κάποιο ειδικό νοσηλευτή που να γνωρίζει από κακώσεις νωτιαίου μυελού. Τα λάθη μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην υγεία σας.
Τι είναι καλή υγεία και πως την κατακτούμε;
Με πιο τρόπο μπορούμε να διατηρήσουμε ένα αξιοβίωτο επίπεδο υγείας όταν ζούμε κάτω από συνθήκες παράλυσης; Τι ακριβώς σημαίνει υγεία, λαμβάνοντας υπ’ όψη την παράλυση ύστερα από μία κάκωση νωτιαίου μυελού;
Σ’ αυτό το κείμενο θα διαβάσετε γι’ αυτό που ονομάζετε υγεία και κακώσεις νωτιαίου μυελού και τι μπορείτε να κάνετε για να διατηρηθείτε υγιείς εφ’ όρου ζωής.
Τι είναι καλή υγεία;
Αν κάνουμε αυτήν την ερώτηση σε μια ομάδα ανθρώπων, οι απαντήσεις που θα πάρουμε θα είναι διαφορετικές. Κάποιοι θα πουν ότι η καλή φυσική κατάσταση του σώματος είναι το κλειδί για την ευτυχία. Γι’ αυτούς οι φυσικές επιδόσεις και οι φυσικές ικανότητες είναι αυτές που τους ενδιαφέρουν περισσότερο και χωρίς αυτές δε θα μπορούσαν να ζήσουν.
Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι η καλή υγεία προσδιορίζεται από τις κοινωνικές σχέσεις και διατηρούνται μέσω των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων. Ενώ κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι η συναισθηματική υγεία και οι πνευματικές προκλήσεις είναι περισσότερο σημαντικές για τη διατήρηση της υγείας.
Όλοι είμαστε διαφορετικοί και πολυσύνθετοι άνθρωποι. Μεγαλώνουμε και αλλάζουμε με διαφορετικές προκλήσεις και προβλήματα ή ανάγκες που γίνονται κομμάτι από τη ζωή μας. Αλλά πως θα μπορούσαμε να προσδιορίσουμε και να ορίσουμε την έννοια της υγείας όταν πρόκειται για ανθρώπους με κακώσεις νωτιαίου μυελού, παραπληγία ή τετραπληγία;
Τα τελευταία χρόνια, οι επαγγελματίες στον τομέα υγείας έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υγεία δε σημαίνει απόλυτη υγεία, ούτε σημαίνει ανυπαρξία ανικανότητας ή αναπηρίας, αλλά ορίζει ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη ζωή, από φυσική, συναισθηματική, κοινωνική, πνευματική και διανοητική άποψη.
Δεν είναι μόνο ιατρικό το ζήτημα της διατήρησης της υγείας, ούτε ζήτημα θεραπείας κάποιων προβλημάτων που δημιουργούν οι ασθένειες, συνεπώς εάν δούμε το ζήτημα ρεαλιστικά, τότε ο όρος «υγεία» αντικαθίσταται από τον όρο «βέλτιστη υγεία». Υπάρχουν πέντε περιοχές που διαμορφώνουν συνολικά την έννοια της υγείας:
ΦΥΣΙΚΗ ΥΓΕΙΑ συνδέεται με ότι έχει σχέση με το σώμα, εμπεριέχοντας τις συνήθειες της διατροφής, την άσκηση, το ιατρικό ζήτημα φροντίδας του σώματος και την ιατρική αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας. Το κάπνισμα, η χρήση ναρκωτικών και αλκοολούχων ουσιών, έχει ενδεχομένως αρνητική συνέπεια στην υγεία.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ αναφέρεται στην κατάσταση του νου. Είναι ο τρόπος που αντιδράτε από μέρα σε μέρα στο στρες, η αντίληψή της αξίας και η ικανότητα για ηρεμία και απόλαυση του ελεύθερου χρόνου.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΓΕΙΑ είναι η ικανότητα της διατήρησης υγιών αλληλεπιδράσεων με τους φίλους, την οικογένεια, τους γείτονες ή τους συναδέλφους.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ περιλαμβάνει την αίσθηση του σκοπού της ζωής, είναι η ικανότητα να δίνουμε και να παίρνουμε αγάπη και η ικανότητα να αισθανόμαστε ως άνθρωπος «καλής θελήσεως» προς όλους.
ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ προκύπτει από τη διανοητική διέγερση, και την ανάπτυξη μέσω της επαγγελματικής απασχόλησης, το σχολείο, τις υποστηρικτικές υπηρεσίες, τα χόμπι ή τις πολιτιστικές σας συνήθειες.
Πως να εξασφαλίσετε την «καλή» υγεία σας
Για να μπορέσετε να εξασφαλίσετε την υγεία σας σε κάποια από τις πέντε περιοχές ή και στις πέντε ίσως χρειαστεί να αλλάξετε το στιλ ζωής που ακολουθούσατε έως τώρα. Το να ψάχνετε συνέχεια να βρίσκετε ιατρικούς τρόπους φροντίδας του σώματός σας, καθώς και η εμμονή σε συμπεριφορές ιατρικές είναι μια αδιέξοδη αυταπάτη. Όταν ζείτε κάτω από συνθήκες αναπηρίας θα συναντήσετε πολλά ασυνήθιστα εμπόδια στην ζωή σας. Η επίλυση ζητημάτων όπως είναι τα αρχιτεκτονικά εμπόδια, η αναξιόπιστη υποστήριξη των γενικών προβλημάτων υγείας, αλλά και των ειδικών προβλημάτων υγείας που προκύπτουν εξ αιτίας της κάκωσης και η προσπάθεια να διατηρηθείτε υγιείς μολονότι ζείτε κάτω από συνθήκες παράλυσης είναι πολύ λίγα από τα προβλήματα που θα συναντήσετε στη ζωή σας.
Τι μπορείτε να κάνετε
Πέρα από αυτά τα αυτονόητα εμπόδια που θα συναντήσετε υπάρχουν κάποιες τυποποιημένες συμβουλές που βρήκαμε στο βιβλίο ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΜΕ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ:
ΦΥΣΙΚΗ ΥΓΕΙΑ:
Ακολουθήστε πρακτική διατήρηση καλής υγείας και επιδιώξτε τακτικό ιατρικό τσεκ απ.
Κόψτε το τσιγάρο.
Προσπαθήστε να τρώτε ισορροπημένα γεύματα.
Διατηρήστε το καλύτερο δυνατό σωματικό βάρος συγκριτικά με το ύψος και την ηλικία σας.
Μειώστε την κατανάλωση αλκοόλ και εφαρμόστε τη φαρμακευτική αγωγή που σας προτείνεται.
Να ασκείστε τακτικά όσο το επιτρέπει το ύψος της κάκωσής σας.
Εάν το επίπεδο της κάκωσής σας είναι υψηλά και έχετε κάποια σοβαρή τετραπληγία, θα πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν σας τα παρακάτω:
Εξασκήστε τους μύες του λαιμού σας και/ή κάντε πολλές διατάσεις στους μύες του ώμου.
Εξασκήστε τη διαφραγματική αναπνοή με αναπνευστικές κινήσεις.
Κάντε λογοθεραπεία και/ή μαθήματα τραγουδιού.
ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ:
Να διαβάζετε βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες τακτικά! Αν είναι απαραίτητο χρησιμοποιήστε βοηθήματα αποκατάστασης που αλλάζουν τις σελίδες όταν βρίσκεστε στο κρεβάτι.
Παρακολουθήστε διαλέξεις και εκπαιδευτικά ή άλλα προγράμματα.
Μειώστε τις ώρες που παρακολουθείτε τηλεόραση.
Εξερευνήστε την τοπική σας βιβλιοθήκη.
Μάθετε τη χρήση προγραμμάτων Η/Υ και αποκτήστε πρόσβαση στο iteret.
Ψάξτε σε ποιες βιβλιοθήκες υπάρχουν βιβλία σε κασέτες μαγνητοφώνου.
Προσπαθήστε να ψάξετε για εθελοντικές οργανώσεις που λειτουργούν προγράμματα εθελοντών βοηθών- νοσοκόμων για την υποστήριξη αναπήρων στο σπίτι.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙA:
Αφιερώστε κάποιο χρόνο ημερησίως για διαλογισμό και/ ή προσευχή.
Παρακολουθήστε μια πνευματική ή θρησκευτική σύσκεψη.
Διαβάστε ένα πνευματικό βιβλίο ή παρακολουθείστε σεμινάρια.
Επιλέξτε το προσωπικό εκείνο χαρακτηριστικό που έχει αξία για εσάς (λ.χ. υπομονή, ικανότητα να συγχωρείτε ή να αισθάνεστε ευσπλαχνία) και καλλιεργήστε το.
Βρείτε τις φόρμουλες για διαλογισμό και προσευχή.
Κάντε το προσωπικό σας ημερολόγιο. Γράψτε σε αυτό καθημερινά έναν απολογισμό της ημέρας που πέρασε. Μη διστάσετε να αναφέρετε σ’ αυτό τα συναισθήματά σας, τις σκέψεις σας και τις δραστηριότητες της κάθε μεμονωμένης ημέρας.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ:
Αναγνωρίστε το δικαίωμα σας να έχετε συναισθήματά και να τα εκφράζετε.
Να αποδέχεστε τα κοπλιμέντα και να είστε ευχάριστος και ευγενικός και να αποφεύγετε τις εκρήξεις θυμού όταν έχετε να κάνετε με εκδηλώσεις φιλανθρωπίας, οίκτου και συμπόνιας.
Ζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό για τη διευθέτηση σοβαρών προβλημάτων.
Μετριάστε την υπερένταση σας με χαλάρωση και δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο σας.
Μάθετε πως να αντιμετωπίζετε επιτυχώς το στρες για να προσαρμόζεστε εύκολα στις δύσκολες συνθήκες ζωής.
Μάθετε τις τεχνικές χαλάρωσης και τις τεχνικές για να διαχειρίζεστε το στρες.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΓΕΙΑ:
Εκδηλώστε την αγάπη σας προς αυτούς που αγαπάτε.
Να κάνετε λιγότερη κριτική στους άλλους.
Εκφράστε τα συναισθήματά σας.
Βοηθήστε τους άλλους να καταλάβουν τι είναι πραγματικά η αναπηρία και προσπαθήστε να εξηγήσετε αυτό που δεν είναι.
Προσεγγίστε τους άλλους με υπευθυνότητα.
Μάθετε τεχνικές και στρατηγικές χαλάρωσης.
Μάθετε να έχετε αποτελεσματική επικοινωνία και στρατηγικές επιβίωσης.
ΚΑΛΑ ΝΕΑ !!!
Τα καλά νέα είναι ότι οι επαγγελματίες στην αποκατάσταση συμβάλουν στην βελτίωση της υποστήριξής σας για να διατηρήσετε την υγεία σας σε καλά επίπεδα. Βρείτε κάποιον ειδικό που να γνωρίζει από αποκατάσταση και να έχει εμπειρία από κακώσεις νωτιαίου μυελού και που του έχετε εμπιστοσύνη. Φροντίστε να μάθετε τις πληροφορίες εκείνες που χρειάζεστε για να βελτιώσετε την υγεία σας.
Προσαρμόστε και ρυθμίστε τις δραστηριότητές σας. Απολαύστε τις εμπειρίες της ζωής.
Χρησιμοποιήστε ασφαλείς και υγιεινούς τρόπους εξυπηρέτησης του παράλυτου μέρους του σώματός σας και υιοθετήστε τους για το υπόλοιπο της ζωής σας.
Αναπτύξτε τις στρατηγικές εκείνες που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε επιτυχώς τη μείωση του στρες.
Οι σχέσεις σας με τους άλλους φροντίστε να είναι ελαστικές, συμβιβαστικές και θετικές.
Εξετάστε και προσαρμόστε τα πιστεύω σας και τις πρακτικές σας έτσι ώστε να μπορείτε να διατηρείτε έναν υγιεινό τρόπο ζωής.
Αναζητήστε θετικές προκλήσεις.
Fact Sheet της Paraplegics Veteras of America. Προέρχεται από το iteret site του Craig Hospital. Απόδοση στα Ελληνικά Δέσποινα Φωτιάδου (νοσηλεύτρια).