Ο Ruben Rios, κάτοικος του Norwalk στις ΗΠΑ, είναι ένας τετραπληγικός video gamer που απέκτησε την αναπηρία του το 1988, μετά από σοβαρή κάκωση νωτιαίου μυελού από πυροβολισμό. Από τότε χρησιμοποιεί ηλεκτροκίνητο αναπηρικό αμαξίδιο και δεν έχει δυνατότητα κίνησης κάτω από το επίπεδο των ώμων. Για να παίζει video games (βιντεοπαιχνίδια), όπως το «Madden NFL 11», χρησιμοποιεί ένα σύστημα ελέγχου που συνδυάζει διακόπτες που μπορούν να ελεγχθούν με τα χείλη, τις κινήσεις της γλώσσας, με εισπνοές και εκπνοές μέσω σωλήνα και με ειδικό joystick που κινεί ο Rios με το κεφάλι του.

Το σύστημα ελέγχου που χειρίζεται ο Rios με το στόμα του, είναι μια καινοτομία που δημιούργησε ο Ken Yankelevitz, ένας συνταξιούχος μηχανικός από την Montana, του οποίου το χόμπι είναι η κατασκευή χειροποίητων συστημάτων ελέγχου που προσφέρουν στους χειριστές με τετραπληγία πρόσβαση σε video games – μιας και τα περισσότερα απαιτούν τη χρήση δύο χεριών.

Πολλοί είναι ωστόσο οι παίκτες με αναπηρία που ανησυχούν για το μέλλον αυτών των ειδικών συστημάτων ελέγχου, καθώς ο Yankelevitz πλησιάζει τα 70ά γενέθλιά του, έχοντας ήδη διανύσει 30 χρόνια αποκλειστικής κατασκευής συσκευών για τετραπληγικούς σε απαράμιλλες τιμές κόστους. Συγκεκριμένα, οι τιμές σπάνια ξεπερνούν τα 200 δολάρια, με εγγύηση ενός έτους και πλήρη τεχνική υποστήριξη.

Ο Yankelevitz άρχισε να ασχολείται με ειδικούς μηχανισμούς για video games το 1981, οι οποίοι τότε προσαρμόζονταν σε παλαιότερες κονσόλες, όπως το Atari, και συνέχισε εξελίσσοντας την τέχνη του σε πιο σύγχρονες κονσόλες, όπως το XBox και το PlayStation.
Ωστόσο, δεν κατάφερε να συνεργαστεί με καμία εταιρεία, καθώς όλοι του έλεγαν πως δεν υπάρχει η αναγκαία ζήτηση στην αγορά.

Πάντως σήμερα, χάρη στις κατασκευές του, οι πελάτες του με τετραπληγία έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν πάνω από 12 διαφορετικές κινήσεις στις κονσόλες τους χρησιμοποιώντας το στόμα τους. Αν και πρόκειται για περίπλοκο μηχανισμό που μαθαίνεται δύσκολα, για τους ανθρώπους με τετραπληγία που έχουν μονίμως την ανάγκη υποστήριξης από άλλους ανθρώπους, είναι πραγματικά απελευθερωτικό να έχουν αυτονομία στη χρήση του υπολογιστή ή της τηλεόρασής τους.

«Μετά το ατύχημά μου δεν υπήρχε τίποτα που μπορώ να κάνω μόνος μουκαι να έχω εγώ τον έλεγχο», δηλώνει ο Rios. «Αισθάνθηκα μεγάλη ανακούφιση το 1991, όταν έπαιξα για πρώτη φορά και κατάλαβα ότι μπορώ να διασκεδάσω με κάτι όπως οι φίλοι μου. Ό,τι και να πω για τη σπουδαιότητα αυτών των εφευρέσεων για τους ανθρώπους με υψηλές κακώσεις νωτιαίου μυελού, είναι λίγο…»

Σύμφωνα με τον 37χρονο Mark Barlet, video-gamer ο ίδιος με αναπηρία και πρόεδρος του ιδρύματος AbleGamers που προωθεί την πρόσβαση στα βιντεοπαιχνίδια, «οι άνθρωποι μπορούν και δημιουργούν σχέσεις που είναι αποκλειστικά ψηφιακές, αλλά απόλυτα ουσιαστικές».
«Το σύστημα ελέγχου του Yankelevitz είναι μοναδικό στο είδος του, πρόκειται για το μόνο προσβάσιμο σύστημα για βιντεοπαιχνίδια», λέει ο Barlet. «Τα υπόλοιπα προϊοντα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην αγορά όχι μόνο δεν προσφέρουν την ίδια λειτουργικότητα, αλλά πωλούνται και σε πολύ υψηλότερη τιμή. Από ό,τι φαίνεται δεν θα υπάρξει αντίστοιχο ανταγωνιστικό προϊόν στο άμεσο μέλλον.»

11-6-2011, Associated Press