Για την ενημέρωση των αναγνωστών δημοσιεύουμε κάποιες από τις αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων. Η χρησιμότητά τους είναι αμφίβολη ωστόσο ένα είναι βέβαιο:
Όσα περισσότερα γνωρίζει ο έλληνας ασφαλισμένος για τον τρόπο που λειτουργούν και κρίνουν τα ελληνικά δικαστήρια και όσα περισσότερα επιχειρήματα μπορεί να βρει, τόσες περισσότερες δυνατότητες έχει να υποστηρίξει τα δικαιώματά του – εάν χρειαστεί.
Το περιοδικό ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ δεν υποστηρίζει πως η προσφυγή στη δικαιοσύνη είναι συμφέρουσα. Τις περισσότερες φορές είναι οικονομικά δαπανηρή και ψυχοφθόρα.
Νομολογία για επιδόματα
Σ.Ε. 5398/1987 (Τμ. Α’ 7μελές): Επιδόματος τετραπληγίας δικαιούνται όχι μόνο οι πάσχοντες εκ παθήσεων τετραπληγίας και παραπληγίας αλλά διά την ταυτότητα του λόγου και οι πάσχοντες εξ ασθενειών επιφερουσών την αυτήν ως αύται μορφήν αναπηρίας (μειοψ. 2 ψήφων).
Οι παθήσεις που επιφέρουν παραπληγία ή τετραπληγία προβλέπονται από το αρ. 42, παρ. 1 ν. 1140/1981.
Σύμφωνα με την ίδια απόφαση τα ιατρικής φύσεως ζητήματα ανήκουν στην αρμοδιότητα των υγειονομικών επιτροπών των οποίων η κρίση είναι δεσμευτική για τα ασφαλιστικά όργανα και για το διοικητικό πρωτοδικείο το οποίο εάν κρίνει τη γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής ασαφή, ελλιπή ή εν γένει πλημμελή οφείλει να ακυρώσει την ενώπιον αυτού προσβληθείσαν απόφασιν της ΤΔΕ ώστε η απόφασις να καταστεί εκ νέου εκκρεμής ενώπιον των αρμοδίων οργάνων του ΙΚΑ προς νέαν νόμιμον κρίσιν.
Ποιοι δικαιούνται επιδόματα
Σ.Ε. 2960/1990 (τμ. Α’ 7μελές): Δικαίωμα εις την παροχήν επιδόματος τετραπληγίας δικαιολογούν ουχί μόνον αι μνημευόμεναι παθήσεις αλλά διά την ταυτότηταν του λόγου και αι επιφέρουσαι την αυτήν μορφήν αναπηρίας. Η αποτελούσα προϋπόθεση ανικανότης δέον να αφορά πάσαν βιοποριστικήν εργασίαν, οι δε γνωματεύσεις Υ.Ε. εάν είναι ελλιπείς ή πλημμελείς, καθιστούν ακυρωτέας τας επί τούτων ερειδομένας πράξεις των ασφαλιστικών οργάνων. Επί πλημμελούς γνωματεύσεως τα Διοικ. Δικαστήρια είτε ακυρώνουν την απόφαση και παραπέμπουν εις ΟΚΑ για εκ νέου κρίση, είτε ζητούν αυτά την αποσαφήνιση ή συμπλήρωση της γνωμάτευσης.
Δικαιούχοι Σύνταξης Αναπηρίας
ΣτΕ 2402/1994 (Τμ. Α’): Ο ασφαλισμένος στο ΙΚΑ δικαιούται σύνταξης λόγω αναπηρίας από ατύχημα, όχι μόνον όταν το ατύχημα προκάλεσε συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας αλλά και όταν το ατύχημα επέφερε το αυτό αποτέλεσμα λόγω της προηγουμένης καταστάσεως υγείας του ασφαλισμένου η οποία μέχρι τότε δεν τον εμπόδιζε να εργάζεται. 1/4ταν το ατύχημα επέφερε αναπηρία όχι όμως σε συντάξιμο ποσοστό και αργότερα ο ασφαλισμένος κατέστη οριστικά ανίκανος προς εργασία από άλλη αιτία, που δε σχετίζεται προς το ατύχημα, δικαιούται σύνταξης αναπηρίας από ατύχημα ή από κοινή νόσο, αναλόγως του αν η ανικανότητά του προς εργασία προκλήθηκε προεχόντως από ατύχημα ή την κοινή νόσο.
Σύνταξη Αναπηρίας
Τριμ. Διοικ. Πρωτοδ. Αθηνών 7723/1995: Για τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας από το ΙΚΑ απαιτείται ενεργός ασφαλιστικός δεσμός με το ΙΚΑ κατά το χρόνο επιλεύσεως της αναπηρίας. Ο ενεργός ασφαλιστικός δεσμός διακόπτεται με την τροπή του ασφαλισμένου σε άλλο βιοποριστικό επάγγελμα, την υποβολή αίτησης συνταξιοδοτήσεως ή την οριστική διακοπή της ασφαλιστέας απασχόλησης. Η ασφάλιση στο ΤΣΑ εκ μόνης της ιδιότητας του ιδιοκτήτη αυτοκινήτου δημοσίας χρήσεως δεν αποδεικνύει τροπή σε άλλο επάγγελμα και δεν αποφέρει διακοπή του ασφαλιστικού δεσμού με το ΙΚΑ.
Διακοπή Συντάξεως
ΣτΕ 2134/1994 (Τμ. Α’): Η σύνταξη αναπηρίας διακόπτεται στην περίπτωση που ο ανάπηρος αναλαμβάνει την άσκηση της ίδιας ή άλλης εργασίας με πλήρεις αποδοχές εκτός αν η εργασία είναι συμπληρωματική ή πρόσκαιρη. Αντίθετα, το ειδικό επίδομα αναπροσαρμογής εξακολουθεί να καταβάλλεται λόγω του σκοπού του, που είναι η παροχή στον ασφαλισμένο της δυνατότητας να προσαρμοστεί στην προηγουμένη εργασία του ή σε άλλη διαφορετική.
Αρχαία Ασφαλιστική Νομοθεσία
Σύμφωνα με το αρ. 42 παρ. 1 του ν. 1140/1981 προβλέπεται ότι οι ασφαλισμένοι που πάσχουν από τετραπληγία και παραπληγία κρινόμενοι από ειδικής υγειονομικής επιτροπής ως ανίκανοι προς πάσαν βιοποριστικήν εργασίαν δικαιούνται μηνιαίου εξωϊδρυματικού επιδόματος. Αρμόδιοι για την εξέταση των πασχόντων είναι οι υγειονομικές επιτροπές του ΙΚΑ που προβλέπονται από την υπ αριθ. Φ7/οικ. 909, αποφάσεως του υπουργού (Β’ 414).
Σύμφωνα με το νόμο η παραπληγία από πολιομυελίτιδα είναι όμοια με την παραπληγία από κάκωση νωτιαίου μυελού ή από εγκεφαλική παράλυση. Η παραπληγία εξισώνεται με την τετραπληγία και θεωρείται πως από αυτές προκύπτει ανικανότητα για εργασία χωρίς βεβαιότατα ο νόμος να προβλέπει το είδος της εργασίας (λ.χ. σε οικοδομές, σε ορυχεία ή σε γραφείο).
Έτσι σύμφωνα με το νόμο ένας παραπληγικός από πολιομυελίτιδα είναι σοβαρότερα ανάπηρος από ένα τετραπληγικό από μυοπάθεια.
Θεραπεία στο Εξωτερικό
Τριμ. Διοικ. Πρωτ. Αθηνών 17124/87: Για θεραπεία στο εξωτερικό αποδίδονται επίσης και οι δαπάνες εξωσωματικής γονιμοποίησης. Ακύρωση αποφάσεως Υπουργού ΥΠΚΑ που έκρινε αρνητικά παρά την αντίθετη απόφαση Δ.Σ. Ταμείου.
Σύμφωνα με αυτή την απόφαση το δικαστήριο έκρινε πως δικαιολογούνται οι δαπάνες που αποσκοπούν στην αποκατάσταση της φυσιολογικής, κατά προορισμό, λειτουργίας του γυναικείου οργανισμού (πρβλ. ΣτΕ 2967/1987).
Τι υπαινίσσεται το δικαστήριο; 1/4τι δικαιολογούνται οι δαπάνες, για αποκατάσταση σε κέντρα αποκατάστασης του εξωτερικού, για αγορά στατικών ποδηλάτων για ενεργητική και παθητική φυσικοθεραπεία, για συστήματα FES, για ορθοστάτες, για συστήματα όρθωσης και βάδισης επειδή αποσκοπούν στην αποκατάσταση της φυσιολογικής, κατά προορισμό, λειτουργίας του ανθρωπίνου οργανισμού;
Νοσηλεία στο Εξωτερικό
Τριμ. Δοικ. Πρωτ. Αθηνών 10630/1994: Οι προϋποθέσεις νοσηλείας στο εξωτερικό των ασφαλισμένων στο ΤΑΕ καθορίζονται από το ΠΔ 668/81 και οι δαπάνες καταβάλλονται κατά το άρθρο 11 Ν.2018/92 σύμφωνα με τα ισχύοντα στο ΙΚΑ. Δεν αποκλείεται η εκ των υστέρων έγκριση νοσηλείας στο εξωτερικό σε περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης άμεσης περίθαλψης εξ αιτίας ατυχήματος ή αιφνίδιας εκδήλωσης ή επιδείνωσης προϋπάρχουσας ασθενείας κατά παραμονή στην αλλοδαπή ή σε περίπτωση επείγουσας μετάβασης στην αλλοδαπή λόγω της μη διάγνωσης ή της μη ορθής διάγνωσης στην Ελλάδα υπάρχουσας πάθησης ή προς αποτροπή αιφνιδίου και πραγματικού κινδύνου της ζωής από ασθένεια που δεν αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα.
Για τη διαπίστωση της δυνατότητας αντιμετώπισης της ασθενείας στην Ελλάδα, πρέπει να μνημονεύονται στις γνωματεύσεις των Υγειον. Επιτροπών τα κατάλληλα νοσηλευτικά ιδρύματα, οι ειδικοί γιατροί και παραδείγματα επιτυχούς αντιμετώπισης παρομοίων περιπτώσεων. Ως έλλειψη των καταλλήλων επιστημονικών μέσων ή ιατρών θεωρείται και η αδυναμία των κρατικών νοσοκομείων να αντιμετωπίσουν έγκαιρα να περιστατικό (μεγάλη λίστα αναμονής).