Παρίσι- Έχει γεύση ντομάτας αλλά μέσα στο σκοτάδι είναι δύσκολό να καταλάβεις. Ένα άλλο ζευγάρι στο διπλανό τραπέζι προσπαθεί και αυτό να φάει στα τυφλά.
“Δεν ξέρω τι είναι αυτό ακούστηκε μια αντρική φωνή μέσα στο σκοτάδι. «Ω! Αυτό δεν είναι κακό» απάντησε κάποια άλλη γυναικεία φωνή.
Αυτό είναι ένα δείπνο στο σκοτάδι
η ιδέα ενός καινούργιου εστιατορίου στην πόλη του φωτός, που θέλει να δώσει στους πελάτες του να καταλάβουν πως είναι να είσαι τυφλός.
Στο “Dans le Noir”- Στο σκοτάδι- τα φώτα και οι κουρτίνες του μαγαζιού είναι κλειστά. Η ιδέα είναι οι πελάτες να δειπνούν στο σκοτάδι και τα μάτια τους να προσαρμοστούν σε αυτό.
«Ξυπνά τις υπόλοιπες αισθήσεις σου» λέει ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου Edouard de Broglie, ο οποίος δεν έχει προβλήματα όρασης. «Αλλάζει την άποψη σου, την σχέση σου με τους άλλους. Σου δίνει να καταλάβεις τι μπορεί να συμβαίνει όταν δεν μπορείς να δεις.
Τα δάχτυλα σου ψάχνουν να αγγίξουν κάτι οικείο, ακουμπούν στο τραπέζι αναζητώντας ένα πιρούνι, ένα πιάτο. Η όσφρησή σου γίνεται πολύ πιο έντονη και καταλαβαίνεις κάθε πιάτο που περνά από μπροστά σου. Μέσα στο σκοτάδι η εμφάνιση του πιάτου σου δεν έχει καμία σημασία και συνειδητοποιείς πόσο ρόλο παίζει η όραση στην απόλαυση ενός δείπνου.
Αν και είναι μια ιδιωτική πρωτοβουλία, το εστιατόριο εντάσσετε σε μια γενικότερη προσπάθεια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, που κάνει το Παρίσι για να γίνει η πόλη προσπελάσιμη σε ανθρώπους με αναπηρίες.
Ο προϋπολογισμός του δήμου για θέματα που έχουν σχέση με τους ανθρώπους με αναπηρίες έχει αυξηθεί στα 28 εκατομμύρια δολάρια για το 2004 από τα 2.5 εκατομμύρια που ήταν για το 2000. Είναι μια τεράστια αύξηση που έχει σκοπό μέσα στην επόμενη δεκαετία να γίνουν αλλαγές σε στάδια, μουσεία, μέσα μαζικής μεταφοράς ώστε η πόλη να είναι φιλική σε ανθρώπους με αναπηρίες.
Ένας στόλος από προσπελάσιμα ταξί θα ξεκινήσουν να λειτουργούν τον επόμενο μήνα. Ένας νέος κινηματογράφος για τυφλούς και κωφούς άνοιξε στο Left Bank
Τα φιλμς είναι στα γαλλικά όμως εμφανίζονται και υπότιτλοι για τους ανθρώπους με προβλήματα ακοής. Για τους τυφλούς δίνονται ασύρματα ακουστικά που τους περιγράφονται οι κινήσεις που γίνονται στη ταινία («Η γυναίκα βγαίνει από το ταξί» «Έχει τα μαλλιά της πιασμένα σε κότσο») Οι προβολές είναι σε δοκιμαστικό στάδιο και γίνονται τρεις φορές την εβδομάδα. Οι σκύλοι βοηθοί είναι ευπρόσδεκτοι.
Μια τυφλή γυναίκα που παρακολούθησε την πρώτη προβολή είπε ότι ήταν να της έκαναν δώρο την όραση της.
«Ήμουν τόσο ευτυχισμένη» είπε η Maudy Piot,, η οποία είναι μέλος της οργάνωσης για τα δικαιώματα των γυναικών με αναπηρίες. «ένιωσα φυσιολογικός άνθρωπος. Είδα μια ταινία κάτι που δεν θα μπορούσα να κάνω στο παρελθόν»
Η Piot όπως και κάποιοι άλλοι της κοινότητας των τυφλών έχουν μικτά συναισθήματα για το εστιατόριο. Μας είπε ότι κάποιοι άνθρωποι με τυφλότητα το θεωρούν ως οικονομική εκμετάλλευση της αναπηρίας προς όφελος τρίτων.
«Όμως είναι πολύ σημαντικό» είπε. «Έστω και εάν είναι για περιορισμένο χρονικό διάστημα είναι σημαντικό για τους βλέποντες να καταλάβουν τις ανησυχίες μας»
Το εστιατόριο που είναι χωρητικότητας 55 θέσεων ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Ιούλιο και βρίσκεται κοντά στο Pompidou Center. Έχει γίνει πόλος έλξης ανθρώπων διάφορων κατηγοριών που το επισκέπτονται για διάφορους λόγους.
Ένας Αμερικάνος τουρίστας που γνωρίζει ότι σταδιακά θα χάσει την όραση του επισκέφτηκε το εστιατόριο για να έχει την εμπειρία του απόλυτου σκοταδιού και να δώσει στην σύζυγο του να καταλάβει πως θα είναι η ζωή του σε λίγο καιρό.
«Είναι υπέροχο μέρος» είπε ο Mike Sahyun που είναι 34 ετών και εργάζεται ως προγραμματιστής, από την Μινεάπολή της Μινεσότα «Η γυναίκα μου έχει την ευκαιρία να καταλάβει πως είναι τα πράγματα για εμένα»
Στο σκοτάδι οι πελάτες του εστιατορίου δειπνούν σε ένα κόσμο χωρίς εικόνες αλλά γεμάτο από ήχους. Εκεί όπου η ευγένεια των ξένων είναι κρίσιμη.
Οι σερβιτόροι που είναι τυφλοί λειτουργούν σαν οδηγοί, δείχνοντας τους πελάτες -οι οποίοι τους κρατούν από τον ώμο- το δρόμο από την φωτεινή είσοδό του μπαρ στα σκοτεινό χώρο που είναι τα τραπέζια. Κινητά τηλέφωνα, ρολόγια και άλλα αντικείμενα που παράγουν φωτισμό κρατούνται στην είσοδο. Επίσης απαγορεύεται το κάπνισμα.
Η επιδεκτικότητα, οι κανόνες συμπεριφοράς, το «πρωτόκολλο» η ματαιοδοξία χάνονται στο σκοτάδι. Μόλις καθίσουν, άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποί ξεκινούν κουβέντα για να καθησυχάσουν τον εαυτό τους προσπαθώντας να αντιληφθούν τι γίνεται γύρω τους, χρησιμοποιώντας την ακοή και την αφή.
Προσπαθήστε να βάλετε ένα ποτήρι νερό. Για να τα καταφέρετε βάλτε μέσα στο ποτήρι το δάχτυλο σας για να καταλάβετε πότε πρέπει να σταματήσετε» λέει μία σερβιτόρος η Celine Dos Santos. Το εστιατόριο έχει επτά άτομα προσωπικό από τα οποία μόνο ο σεφ δεν είναι τυφλός.
Το φαγητό έρχεται με προειδοποίηση η οποία λέει «Προσοχή το φαγητό είναι καυτό»
Η προσπάθεια για να φας γίνει μια πρόκληση. Η Celine συμβουλεύει τους πελάτες να μπουν στο πειρασμό να δοκιμάσουν να φάνε με τα χεριά τους κάτι που οι τυφλοί δεν θα τολμούσαν να κάνουν μπροστά σε κόσμο. Όμως το να χαμηλώσουν το κεφάλι κοντά στο πιάτο είναι μια καλή λύση.
Ένας τηλεοπτικός σταθμός με υπέρυθρες κάμερες κατέγραψε πολλά ζευγάρια να χρησιμοποιούν το σκοτάδι για να «πνίξουν» ο ένας τον άλλον με τρυφερότητα και αγάπη . Το εστιατόριο επίσης έχει τις δικές του υπέρυθρες κάμερες.
Ένας από τους στόχους του εστιατορίου είναι να επικεντρωθεί στις αισθήσεις τις όσφρησής και της γεύσης. Όμως δεν είναι ξεκάθαρο εάν αυτό λειτουργεί με την γεύση του φαγητού. Οι πελάτες μπορούν να επιλέξουν μεταξύ συνηθισμένων γεύσεων ή να δοκιμάσουν νέες περίεργες και μυστήριες γεύσεις, πράγμα το οποίο είναι ένα παιχνίδι για κάποιους.
«Δεν ξέρω τι είναι αυτό» λέει η Adele Le Bardanchel. Ένας 22άρχονος πακιστανός είπε στον φίλο της «Έχει πολύ λάδι, νομίζω».
Οι τιμές κυμαίνονται περίπου στα 35 με 45 δολάρια χωρίς κρασί.
Η αλήθεια είναι πως «Δεν μπορείς να κατανοήσεις πλήρως την κατάσταση ενός τυφλού, όμως σε βοηθά να αντιληφθείς κάποια πράγματα. Οι άνθρωποι με αναπηρίες έχουν τη θέση τους στην κοινωνία- μια θέση η οποία πρέπει να τους αναγνωριστεί.».
JOCELYN GECKER, Associated Press Writer
Απόδοση στα ελληνικά Γεωργία Φύκα Κοινωνική Λειτουργός