H κυβέρνηση εκμεταλλεύεται τη δικαιολογημένη δυσαρέσκεια που υπάρχει μεταξύ των πολιτών για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τον δημόσιο τομέα, για να προωθήσει την ιδέα της εκχώρησης σχεδόν όλων των δημόσιων έργων και υπηρεσιών σε ιδιώτες. Όμως, παρά τα όσα διαφημίζουν οι υποστηρικτές της ιδέας αυτής, η ιδιωτικοποίηση των έργων και υπηρεσιών δεν λύνει, από μόνη της, τα προβλήματα που πράγματι υπάρχουν σήμερα κατά την άσκηση των αντίστοιχων δραστηριοτήτων από το Δημόσιο.
Οι φόβοι
Δεν είναι όλα «αγγελικά πλασμένα» στον ιδιωτικό τομέα που, αν δεν ελεγχθεί αποτελεσματικά, μπορεί να προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από όσα θα λύσει. Για παράδειγμα, οι ιδιώτες μπορούν να απαιτήσουν και να εξασφαλίσουν την είσπραξη, από τους χρήστες του έργου τους, υπερβολικά υψηλού τέλους. Και αν το πρόβλημα περιορίζεται σε δύο – τρία έργα, όπως την Αττική οδό ή τη Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου, δεν είναι τραγικό. Αν, όμως, η μέθοδος της αυτοχρηματοδότησης πάρει μεγάλες διαστάσεις, η χρήση των έργων υποδομής κινδυνεύει να καταστεί απαγορευτική για την πλειονότητα των πολιτών της χώρας.
Ακόμη, ποιος εγγυάται ότι ο ιδιώτης που θα αναλάβει τις υπηρεσίες φύλαξης ή την τροφοδοσία ή – πολύ περισσότερο – τη λειτουργία μιας μονάδας νοσοκομείου δεν θα μετατραπεί αύριο – μεθαύριο σε κανονικό «Δημόσιο», αδιαφορώντας για το επίπεδο των υπηρεσιών που παρέχει, αφού θα έχει εξασφαλίσει πρώτα ένα αδρό αντάλλαγμα από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή τον Έλληνα φορολογούμενο;
Ερωτήματα προκαλεί, επίσης, η «ιδιωτικοποίηση» των υπαλλήλων που θα παρέχουν υπηρεσίες στο Δημόσιο. Δεν είναι μόνο ότι ο εργαζόμενος που καλείται να καλύψει μια ανάγκη του δημόσιου τομέα θα μετατραπεί σε συμβασιούχο περιορισμένου χρόνου που θα περιμένει κάθε δύο – τρία χρόνια την ανανέωση της σύμβασής του. Είναι και ότι ο συγκεκριμένος εργαζόμενος δεν θα αποκτήσει ίσως ποτέ τη γνώση του αντικειμένου και την εμπειρία που θα είχε ένας κανονικός δημόσιος υπάλληλος στην ίδια θέση. Υπάρχει, άλλωστε, ο βάσιμος φόβος ότι οι λεγόμενοι «πάροχοι» υπηρεσιών θα μετατραπούν σε κανάλια ρουσφετιών για δημάρχους και κυβερνητικά στελέχη, αφού δεν θα υπάρχει πλέον το εμπόδιο του ΑΣΕΠ.
Ο αντίλογος
Βεβαίως, υπάρχει και ο αντίλογος. Υπάρχει η πικρή πείρα από τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα. Υπάρχει το χαμόγελο του υπαλλήλου των διοδίων στην Αττική Οδό και στη Γέφυρα, σε αντιδιαστολή με τα κρεμασμένα μούτρα του αντίστοιχου υπαλλήλου της Εθνικής Οδού. Αλλά, για να είναι σίγουρο ότι το «χαμόγελο» θα συνεχιστεί, το Δημόσιο πρέπει να δέσει με πολύ αυστηρές συμβάσεις τους ιδιώτες. Και, κυρίως, να εξασφαλίσει ότι όλοι οι πολίτες θα μπορούν να απολαύσουν τις υπηρεσίες τους.
Εναλλακτικά, η κυβέρνηση μπορεί, βεβαίως, να προσπαθήσει να βελτιώσει το Δημόσιο, αντί να το ιδιωτικοποιήσει. Αλλά αυτό ξεφεύγει από τη φιλοσοφία της…
ΤΑ ΝΕΑ , 14/05/2005