Μία ουσιώδης διαφορά στον εγκέφαλο ανδρών και γυναικών μπορεί να εξηγεί γιατί οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν σκλήρυνση κατά πλάκας, σύμφωνα με μία νέα έρευνα σε ζώα και ανθρώπους.
Επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σαιντ Λούις (WUSTL) εξέτασαν τους εγκεφάλους αρσενικών και θηλυκών ποντικιών, καθώς και ασθενών που είχαν χάσει τη ζωή τους από τη νόσο, και διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης που λέγεται S1PR2 ήταν υψηλότερα στους γυναικείους εγκεφάλους, καθώς και στους εγκεφάλους των θηλυκών ποντικιών.
Οι ερευνητές εστίασαν την έρευνά τους στην υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας (ή πολλαπλή σκλήρυνση, όπως τελευταία την αποκαλούν οι επιστήμονες), που είναι η συχνότερη μορφή της νόσου και χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις των συμπτωμάτων.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «Journal of Clinical Investigation», μελέτησαν τα αιμοφόρα αγγεία και τον εγκέφαλο υγιών ποντικιών, ποντικιών με σκλήρυνση κατά πλάκας και ποντικιών δίχως το γονίδιο που κωδικοποιεί την S1PR2, η οποία είναι μία πρωτεΐνη-υποδοχέας των αιμοφόρων αγγείων.
Οι επιστήμονες εξέτασαν επίσης μετά θάνατον δείγματα εγκεφαλικού ιστού από 20 ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας.
Όπως διαπίστωσαν, τα επίπεδα της S1PR2 ήταν αυξημένα στα τμήματα του εγκεφάλου που τυπικά καταστρέφονται από την σκλήρυνση κατά πλάκας σε ποντίκια και ανθρώπους, ιδίως στα θηλυκά ποντίκια και στις γυναίκες.
Η δραστηριότητα του γονιδίου που την κωδικοποιεί, εξάλλου, σχετιζόταν θετικά με τη σοβαρότητα της νόσου στα ζώα.
Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν πως ακριβώς δρα η S1PR2, αλλά εικάζουν ότι παίζει ρόλο στον επονομαζόμενο αιματοεγκεφαλικό φραγμό, με την αύξηση των επιπέδων της να τον εξασθενεί.
Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός είναι ένας φυσικός, κυτταρικός μηχανισμός που εμποδίζει την είσοδο ουσιών, κυττάρων και κάθε είδους «εισβολέων» στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό, για να τον προστατεύσει επειδή είναι πάρα πολύ ευαίσθητος.
Η εξασθένηση του φραγμού αυτού από την S1PR2 μπορεί να έχει ως επακόλουθο να εισβάλλουν πιο εύκολα στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που έχουν βγει εκτός ελέγχου και προκαλούν τη νόσο (σ.σ. η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι αυτοάνοσο νόσημα, δηλαδή προκαλείται από τα ανοσοποιητικά κύτταρα του ίδιου του οργανισμού).
Η συσχέτιση μεταξύ σκληρύνσεως κατά πλάκας και S1PR2 «είναι εντελώς νέα και πολύ συναρπαστική, διότι η πρωτεΐνη αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο νέων θεραπειών», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Ρόμπυν Κλάιν, αναπληρώτρια καθηγήτρια Εσωτερικής Ιατρικής & Νευροβιολογίας στο Τμήμα Βιολογίας & Βιοϊατρικών Επιστημών του WUSTL.
Η δρ Κλάιν επισήμανε ότι δεν είναι ακόμα γνωστό γιατί είναι υψηλότερα τα επίπεδα της S1PR2 στις γυναίκες, αλλά ως φαίνεται «τα οιστρογόνα (σ.σ. η ορμόνη του γυναικείου φύλου) δεν παίζουν καθοριστικό ρόλο».
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
tanea.gr 9-5-2014