«Από πολύ καιρό αγανακτούσα κάθε μέρα όταν έβγαινα από το σπίτι μου στην Καλλίπολη στον Πειραιά και αναγκαζόμουνα να περπατάω συνέχεια στο δρόμο με κίνδυνο της ζωής μου γιατί δεν υπήρχε ελεύθερος χώρος στο πεζοδρόμιο. Παντού παρκαρισμένα αυτοκίνητα πάνω στο πεζοδρόμιο και παρκαρισμένα έτσι ώστε να μην αφήνουν ούτε μερικά εκατοστά από το πεζοδρόμιο για να περάσεις. Ακόμα και όταν είναι παρκαρισμένα στο δρόμο, το ένα αυτοκίνητο είναι τόσο κοντά παρκαρισμένο με το άλλο ώστε να είναι αδύνατο να περάσεις από το δρόμο στο πεζοδρόμιο. Και όταν υπάρχει ένα μικρό μέρος πεζοδρομίου, που δεν είναι κατειλημμένο από αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα, είναι σπασμένο και έχει λακκούβες και έτσι τα κατάφερα να πέσω δύο φορές φαρδιά-πλατιά.
Αλλά σα να μην έφταναν όλα αυτά, η τελευταία ‘‘έξυπνη” ιδέα των οικοδόμων είναι να μετατρέψουν το πεζοδρόμιο μπροστά από τις πολυκατοικίες σε ράμπα για τα αυτοκίνητα σχηματίζοντας γωνία ύψους 25-30 εκατοστών που αναγκάζουν τους πεζούς να σκαρφαλώνουν και να περπατάνε λοξά σαν κάβουρες.
Πρέπει κάποτε η Πολεοδομία και οι δημοτικές αρχές να δώσουν στους εργολάβους να καταλάβουν ότι το πεζοδρόμιο δεν είναι μέρος του οικοπέδου. Σ’ αυτό το σημείο ξεχείλισε η αγανάκτηση και αποφάσισα να δράσω: πήγα στο Δημαρχείο και μου είπαν να απευθυνθώ στην Δημοτική Αστυνομία της περιοχής μου. Έπειτα από πολλά τηλεφωνήματα κατάφερα να βρω την υπεύθυνη και τελικά ήρθε και είδε την κατάσταση με τις ράμπες και μου είπε ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς οι ράμπες είναι απολύτως παράνομες. Κατόπιν αυτού είπε ότι θα έστελνε αναφορά στον υπεύθυνο του Δημαρχείου αλλά αφού πέρασαν πολλές βδομάδες και δεν έγινε τίποτα τηλεφώνησα στον υπεύθυνο του Δημαρχείου που με διαβεβαίωσε ότι δεν πήρε ποτέ μία τέτοια αναφορά. Δεν ξέρω τι πραγματικά είχε συμβεί, αλλά μπορείτε να υποθέσετε διάφορα. Σε αυτό το σημείο, εγκατέλειψα τον αγώνα και συνέχισα να περπατάω στη μέση του δρόμου.
Μία σειρά από πρόσφατα γεγονότα με ενεργοποίησαν για να δράσω: η ίδρυση της ΜΚΟ μας για άτομα άνω των 50 (www.50plus.gr), η ανακάλυψη της οργάνωσης ΠΕΖΗ και η ενεργή διαμαρτυρία τους για αυτή την απαράδεκτη κατάσταση, οι δημαρχιακές και νομαρχιακές εκλογές και τέλος η δική μου πρόσφατη εμπειρία. Περιμένοντας στο στενό πεζοδρόμιο στη μέση του δρόμου στην Ηρώων Πολυτεχνείου στον Πειραιά για να ανάψει το φανάρι και να περάσω απέναντι είδα τον Χάρο κατάματα όταν μία τεράστια μοτοσικλέτα σκαρφάλωσε επάνω στο μικρό πεζοδρόμιο και από θαύμα δεν με πέταξε κάτω.
Είναι πια καιρός να οργανωθούμε πιο πολύ και να υποστηρίξουμε ενεργητικά την πρωτοβουλία πολιτών για τα δικαιώματα των πεζών (www.pezh.gr) και να αλλάξουμε τις απαράδεκτες συνθήκες μετακίνησης των πεζών που δημιουργούν ένα είδος κοινωνικού αποκλεισμού όχι μόνο για τα άτομα άνω των 50 αλλά για όλους τους πεζούς. Αν σε κάθε γειτονιά οι κάτοικοι που θέλουν να κυκλοφορούν ελεύθερα και ακίνδυνα ως πεζοί υποβάλλουν τις διαμαρτυρίες τους στο Δημαρχείο, τη Δημοτική Αστυνομία και την Τροχαία θα μπορέσουν να ανατρέψουν την κυριαρχούσα νοοτροπία, σύμφωνα με την οποία η προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στα τροχοφόρα και όχι στους πεζούς και να αναγκάσουν την αστυνομία να μην αδιαφορεί για τις ατέλειωτες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πεζών. Πρέπει η τροχαία να τιμωρήσει με μεγάλα πρόστιμα για να σταματήσει την προκλητική επιθετικότητα και θρασύτητα πολλών οδηγών αυτοκινήτων και ακόμα περισσότερο πολλών οδηγών μοτοσικλετών προς τους πεζούς. Σε όλες τις χώρες του κόσμου, τα αυτοκίνητα και οι μοτοσικλέτες σέβονται τις διαβάσεις των πεζών. Μόνο στην Ελλάδα, τα αυτοκίνητα δεν σέβονται τους πεζούς και περνούν συνέχεια με μεγάλη ταχύτητα εμποδίζοντας πολλές φορές ολοσχερώς την διάβαση των πεζών. Πρέπει όμως να πούμε ότι και οι πεζοί φταίνε πολλές φορές, γιατί βαριούνται να πάνε στις διαβάσεις και προσπαθούν να περάσουν στη μέση του δρόμου καταργώντας έτσι τη σημασία των διαβάσεων.
Πρέπει να σημειωθεί ότι από το 1988 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Δικαιωμάτων του Πεζού (έγγραφο Α2-154/88) σύμφωνα με τον οποίο «ο πεζός έχει δικαίωμα για απόλυτη και πλήρη ελευθερία μετακίνησης, η οποία είναι δυνατή με τη χρησιμοποίηση όλων των μέσων μεταφοράς» και αναγνωρίζει «ότι η πρόωρη γήρανση του πληθυσμού καθιστά οξύτερο το πρόβλημα της προστασίας των πεζών τόσο από ποιοτική όσο και από ποσοτική άποψη». Παρόλα αυτά πολλά από τα παλιά λεωφορεία ακόμα είναι δυσπρόσιτα για ηλικιωμένους, ανάπηρους και γυναίκες με παιδιά γιατί η ράμπα είναι πολύ ψηλή. Επίσης ενώ σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχουν πολλές θέσεις για ηλικιωμένους και ανάπηρους, αυτό δεν ισχύει στα λεωφορεία μας, με αποτέλεσμα οι μαθητές κάθονται άνετα ενώ οι ηλικιωμένοι να στέκονται με μεγάλη δυσκολία στις απότομες στροφές και τις συνεχείς αυξομειώσεις της ταχύτητας.»
Καθηγήτρια Κωνσταντίνα Σαφιλίου, Κοινωνιολόγος
Ιδρυτικό μέλος του «50+Ελλάς»
safiliou@otenet.gr
(Το πιο πάνω κείμενο δημοσιεύθηκε στο 2ο newsletter του «50+Ελλάς», τον Οκτώβριο 2007)